Tuesday, March 25, 2008



An Dúshlán Thibéad

Scríobhann Pico Iyer leis an iris "Am" an seachtaine seo (31ú Márta 2008) faoí an ceathrú Dalai Láma déag agus an dúshlán Thibéad inti. Is alt go maith aige. Insíonn an bheirt fúthu go bhfuil an olc go mór agus an fearg go leor ina thír sin anois. Bhí éiri amach a tharla le deanaí ansin. Tá ceannairceach go deireanach ann. Níl sé ach an seachtaine caite féin, mháirseáil na mílte Thibéadachaí in aghaidh na ríalacha Shíneach. Is dhá thrian chuid duine inimirceachaí de An tSín i gcathair Lhasa. Gach lá, tagann sé mhíle strainséirí ansiud an traen nua.

Afach, níl iarraidh na tSíneachaí ansin orthu. Tá Tibéadachaí orthusan féin ag iarracht a dhéanamh a fáil saoirse. Ach, ní tabharfaidh seo chucu inniu. Measaim gur go mbeidh go luath níos mo gur ag fanacht ar an lucht na airgid ag stiúradh. Gheobhaidh na tSíneachaí cumhlacht amháin.

Níl meas acu ar duine Síneach. Thóg siad sé chéad dhrúthlannaí is chuig ocht ann; éiríonn siad as áit ceanna seo dhá cead is triocha ocht hallaí na rince is gairid. Tá Pálas Photala go halainn ann go bhfuil phairc siamsa thairis é anois. Léamh mé leis an agallamh na "t-Am" ní raibh ag muintir ann an pobal air an teanga dhúchais. Tá cultúr Thibéadeach go marbh idir an cúlra na h-impiriúilachas. Ní dhearna an ríuil ní mbeadh go fírinneach ina t-ainm "na phoblacht phobal shóisialaí," ariú! Feadfaidh tú go bhfuil ag bréag i bPéicing. Níl ann ach an t-éitheach ó thosach deireadh. (Fuair mé an frasaí seo ar foclóir agam!)

Ar ndóigh, caitheann muid ag iompraim na Tibéadachaí. D'éisteach mé ar feadh deireadh na seachtaine seo an fóghraíocht faoí "An Bunú Hiomalaethid Meireceánach" ar an teilifis, i mbannaí Google air. Tá aithne agam faoí tionscadail ina Stáit Aontaithe Mheiriceá. Obair siad ina réimsí talamh ar an taobh theas in aice leis India. Níl mé ábalta tuiscint cén chaoi is mo ag cuir cabhair ar Thibéad fós. B'fheidir tugann tú eolas eile go luach orm?

Struggle in Tibet

Pico Iyer writes in "Time" magazine this week (31 March 2008) about the fourteenth Dalai Lama and the struggle in Tibet. It's a good article of his. The two tell about the great spite and the abundant anger now in that land. There's a rebellion that's happening there lately. There's demonstrations recently there. Not even a week ago, thousands of Tibetans marched against Chinese rule. Two-thirds of the people in the city of Lhasa are Chinese immigrants. Every day, six million foreigners come by the new train from there.

However, the Chinese are not wanted by them there. The Tibetans want to get freedom for themselves. But, this will not be given to them today. I estimate that it will be sooner that the rich will stay in control. The Chinese will find only power.

The Chinese do not have respect. They built six hundred and fifty-eight brothels there; they raised in that same place two hundred and thirty-eight dance halls recently. The lovely Potala Palace there is surrounded by an amusement park now. I read in the interview in "Time" that the native tongue cannot be taught there to the people. The Tibetan culture is dying amidst a backdrop of imperialism. The rule in the name of the "socialist people's republic" cannot be made to be true, certainly! Surely you can see that there's lying in Beijing. There's nothing but a pack of lies. (I found this phrase in my dictionary!)

Of course, we must support the Tibetans. I heard during last weekend an advertisement about "The American Himalayan Foundation" on the television, sponsored by Google. They work in the southern areas closer to India. I know about projects in the US. Yet, I'm unable to understand how best to send help to Tibet. Perhaps you may give me some valuable information?

Links/ Nascannái: Time cover story on the Dalai Lama: A Monk's Struggle.

American Himalayan Foundation AHF Photo by/ Grianghraf le Vassi Koutsafis.

Tá dhá dream cheart daonna eile anseo: Saoraim Tibéad (Londain) agus An Feactas Idirnáisúnta Sábháil Tibéad (Naomh Pronsias). Chonaic mé seo ar an blog "Independence Cymru" (20 & 24ú Márta/ March) leis alt go laidir le Dave Kopel faoí damáiste nádúrtha agus daonna Thibéad.

There's two other human rights groups here: Free Tibet (London) and The International Campaign for Tibet (San Francisco). I saw these on the "Independence Cymru" blog, along with a strong article by Dave Kopel about natural and human damage in Tibet.

Free Tibet
International Campaign to Save Tibet
Tibet: Ecocide & Genocide

No comments: